22-7-1990
Làm sao để tịnh thân, khẩu, ý trong đời sống thường nhật?
Trong mỗi lời nói, việc làm, sự suy tưởng đều có câu hỏi cho mục đích của nó.
Ta đi ngược lại nội tâm nơi phát xuất câu nói đó. Tại sao ta nói? Nguyên do tận cùng là gì? Tại sao nó tiềm ẩn trong nội tâm? Nguyên do gì thúc đẩy nó trở nên lời nói?
Ta lại hướng về người đối diện để tự đặt câu hỏi. Tại sao ta nói như thế với người này mà không nói với người khác? Nguyên do gì thúc đẩy ta nói? Giữa ta và người đó có những liên hệ gì trong quá khứ? Câu ta nói có mục đích gì để giải thích với người đó? Để nâng cao ta? Nâng cao họ? Làm cho họ vui hay làm cho họ đau khổ? Ta nói với họ với niềm vui hay lòng sân hận? Ta nói với sự khổ đau hay niềm hãnh diện?
Không phải lời nói mới tạo nên nghiệp quả mà nghiệp quả được gây ra ở mỗi hành vi, nhất nhất ở mỗi cử động, dáng điệu. Có những cái nhìn, cái cười, cái ngoảnh mặt làm cho người khác đau khổ. Có những hành vi, cử chỉ làm cho người khác vui lòng nhưng trong những hành vi đó lại có một mưu đồ thâm độc nhằm đưa con mồi vào bẫy chết.
Tất cả những hành vi lời nói đều nằm trong chiều sâu của Ý nơi phát khởi để đưa con người đến Chân Thiện Mỹ hay hố sâu tội lỗi.
Trong sự xô bồ của đời sống, ta nên luôn luôn nhắc ta trở về với sự tỉnh thức, trở về với âm thanh của nội tại, của cảnh sắc thiên nhiên. Một cơn gió thoảng, một tiếng chim kêu, một giây phút im lặng cũng có thể kêu gọi ta trở về với nội tâm yên tịnh, ta gặp ta, nhìn ta và nghe ta để biết lúc đó ta thật sự nghĩ gì? cảm thấy gì? muốn gì? Khi tự trả lời là ta đang muốn gì ta sẽ đạp thắng ta lại. Ta chộp lấy cái lòng ham muốn đang lôi cuốn ta, đang đưa ta vào hỏa mù không định hướng. Ta vứt nó đi để trở về cái trống không của nội tại. Sự trống không thật nhiệm mầu, tuyệt diệu, hạnh phúc vượt thời gian và không gian.
Sự trống không vượt thời gian và không gian đó vô cùng bất tận, miên viễn. Đó là hạnh phúc mà mọi người đều muốn đạt đến. Đó là hạnh phúc vĩnh cửu. Ở sự trống không này không có niềm mơ ước cũng không có sự thất vọng, không có ghét và thương. Thật là một trạng thái tuyệt vời. Nơi đó không có tôn giáo tôi và tôn giáo anh, không có ngôn ngữ tôi và ngôn ngữ anh, không có màu da khác biệt. Nơi đó không có ranh giới của đoàn thể, dân tộc, màu da, ngôn ngữ. Tính chất vô biên giới của con người và đời sống tâm linh của họ giúp cho con người nhìn thấy sự vô lý của sự chia rẽ, lòng sân hận, sự tranh chấp, sự thù nghịch và sự giết hại vô lý của loài người.
Tại sao ai cũng biết, cũng nhìn thấy nhưng qua bao thế kỷ con người vẫn chưa đạt được tính chất vô biên đó? Phải chăng sự phân chia nhân ngã vẫn còn?
Cái tôi, một phần tử của sự vô biên đó chưa được gột rửa, chưa được phân tách, cải sửa, chưa được can đảm đập vỡ ra để nhìn nhau và thấy tất cả chỉ là Một.